Stichting Utopa

Het ontstaan
Stichting Utopa ontleent haar naam aan de Topa-Groep. Een groep ondernemingen die werkzaam is op het gebied van transportverpakken, met accenten op handel, productie, technologie, onderzoek en nascholing. De stichting werd in 1988 opgericht en bezit vanaf dat jaar alle aandelen van de Topa-Groep. De inkomsten van de stichting bestaan onder andere uit de dividenden die de stichting op dit aandelenbezit ontvangt. Hoezeer Stichting Utopa en de Topa-Groep door de eigendomsverhouding ook met elkaar zijn verbonden, de commerciële zeggenschap over de Topa-Groep berust niet bij de stichting. De samenhang tussen Stichting Utopa en de Topa-Groep is als bij een munt: twee zijden die elkaar niet zien maar toch bij elkaar horen. Twee verschillende gezichten die samen een eenheid vormen.

Een visie
De belangrijkste beweegreden van de toenmalige eigenaar van de Topa-Groep, Loek Dijkman, om zijn bezit in Stichting Utopa onder te brengen was zijn visie dat de onderneming een rol in haar omgeving vervult die verder gaat dan het verschaffen van werk en het maken van winst. De gedachte hierbij is dat de onderneming haar ‘overwinst’ niet aan aandeelhouders uitkeert maar aan haar omgeving waaraan zij haar bestaansrecht ontleent. De winst wordt aangewend voor het algemeen nut.

De geschiedenis herhaalt zich
De constructie om het vermogen van een onderneming in een stichting onder te brengen, alsmede het idee dat eraan ten grondslag ligt, is niet nieuw. Al in 1889 richtte Ernst Abbe in Duitsland in Jena de Carl Zeiss Stiftung op. Voor Abbe gold zijn persoonlijke overtuiging dat ‘ondernemingseigendom aan strengere ethische maatstaven dient te voldoen en als openbaar goed wordt behandeld, voor zover dat uitgaat boven de maatstaf van een passend loon voor werk’. In ons eigen land bestonden rond 1900 utopische bewegingen rond Frederik van Eeden en Nescio.

Statutaire doelstelling
De statutaire doelstelling van Stichting Utopa is: Het actualiseren en stimuleren van creatieve talenten van mensen, daar waar de aanleg van enkelingen, om welke reden dan ook, geen kans krijgt. Onze samenleving legt zwaar de nadruk op bepaalde waarden, maar plaatst daardoor andere in de schaduw. De stichting stelt zich ten doel een bijdrage te leveren aan het compenseren van deze onevenwichtigheden. Omdat de waarden die de samenleving benadrukt aan periodieke veranderingen onderhevig zijn, actualiseert de stichting haar aandachtsgebieden voortdurend. De geschiedenis leert dat bij het nemen van beslissingen economische argumenten vaak de doorslag geven. Achteraf blijkt dat die argumenten soms eenzijdig, discutabel of zelfs onjuist zijn. De stichting wil met de haar ter beschikking staande middelen deze eenzijdige waardebeoordeling enigszins compenseren en als katalysator fungeren in een beoogd veranderingsproces. Tegelijkertijd wil de stichting de betrekkelijkheid van ons tegenwoordige bestel benadrukken zonder direct een beter (utopisch) alternatief voorhanden te hebben.

Een utopie
De naam van Stichting Utopa past wonderwel binnen de Topa-Groep. Deze naam roept natuurlijk ook associaties op met Utopia, het in 1516 door Thomas More gepubliceerde boek waarin hij een volmaakt gelukkige staat beschreef. Een utopie…
Na Thomas More volgden er nog vele utopisten, ook in Nederland. Ondanks de verschillen van inhoud hadden alle utopieën door de eeuwen heen betrekking op de relatie van de mens tot zijn omgeving, op de verhouding van mens tot mens, van de mens tot de natuur en van de mens tot zijn werk. In het perspectief van deze verhoudingen is de Stichting Utopa werkzaam, waarbij het historisch besef steeds een terugkerend element is.

Aandachtsgebieden
Binnen de hieronder genoemde aandachtsgebieden wordt door de stichting voortdurend een segment gekozen dat extra aandacht en ondersteuning behoeft. Waar mogelijk ondersteunt de stichting educatieve activiteiten die een verband hebben met de geselecteerdeaandachtsgebieden.

Mens tot mens
kansarmen en mensen met een handicap
emancipatie en demancipatie

Mens en werk
arbeidsfilosofie
vakmanschap

Mens en omgeving
archeologie en geschiedenis
monumenten
beeldhouwkunst

Mens en natuur
biologie
landschappen

Naast subsidiëring van projecten voor derden beheert de stichting zelf de volgende projecten:

Beeldengalerij Het Depot in Wageningen
www.hetdepot.nl

Arboretum de Dreijen in Wageningen
www.hetdepot.nl

Orgelpark in Amsterdam
www.orgelpark.nl

Het Utopa-Weeshuis Kinderrechtenhuis in Leiden
www.utopa-weeshuis.nl

Aanvragen en honorering
Als stelregel geldt dat bestaande en daarvoor in aanmerking komende instanties en fondsen eerst om hulp dienen te zijn benaderd. Projecten met een uitgesproken politiek, commercieel of religieus karakter vallen buiten het ondersteuningsgebied. De stichting verleent in principe geen exploitatiesubsidies en delgt geen tekorten in een exploitatie.

Aanvragen voor projectondersteuning dienen schriftelijk te worden ingediend, voorzien van (indien van toepassing) een afschrift statuten, een uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel en de meest recente financiële gegevens.

De stichting behoudt zich het recht voor aanvragen niet in behandeling te nemen. Beslissingen van het bestuur zijn niet voor beroep vatbaar. Het is ter bindende beoordeling van het bestuur een aanvraag wel dan niet te honoreren.

De Topa-Groep bestaat uit:

Topa Verpakking
Leveranciers van verzendverpakkingen, schokabsorberende
materialen en verpakkingsmachines
www.topaverpakking.nl

Topa Packaging België
www.topapackaging.be

Topa Instituut
Verpakken en Distributie
Onderzoek, product-, verpakkingsontwikkeling,
consultancy en opleiding
www.topainstituut.nl

Topa Thermal Packaging
Isolerende verpakkingen
www.topathermal.com
www.topathermal.com/fr

Dopak

Fabricage van golfkartonnen verpakkingen

Meer over Stichting Utopa vindt u op www.utopa.nl.