Parels van het arboretum

De Lindeboom

In ons arboretum De Dreijen is de Zomerlinde, ook wel de Grootbladige linde, een prachtige en grote gave boom. De boom, Tilia platyphyllos (nr. 19-BG00887), is te vinden in vak D14A in de tuin. De boom is waarschijnlijk 110 jaar oud. Lindebomen kunnen wel 1000 jaar oud worden. Het woord Tilia komt van het Griekse ‘tilos’ en betekent ‘vezel’. De bastvezels werden vroeger gebruikt bij de produktie van schoeisel en touw. Deze soort werd dikwijls aangeplant als ‘Dorpslinde’. Onder deze bomen werden dan verhalen verteld en herinneringen uit vroeger tijden opgehaald. In de dorpen vervulden ze de functie van leugenbankjes die bij de Hollandse havens stonden. Linden zijn ook veel als laanbomen aangeplant. Een van de bekendste lanen is “Unter den Linden” in Berlijn.

 

Deze soort linde, met een smalle koepelvormige kroon, kan wel 40 meter hoog worden. De takken gaan meer steil omhoog dan bij de gewone Hollandse linde. De boom heeft een rechte stam en aan de voet van die stam ontbreekt het waterloot, wat zo typisch is voor de Hollandse linde. Zoals de naam al aangeeft zijn de bladen groter en meestal aan de onderzijde meer behaard dan die van de tilia cordata, de kleinbladige linde.


Alle lindebomen hebben als positieve eigenschap dat zij tijdens de bloei een heerlijke geur, bijna een parfum, verspreiden. De olie van de bloemen wordt dan ook veel gebruikt bij het maken van parfum, zeep en shampoo. Lindebloesem heeft een bijzonder nectar waar bijen gek op zijn. De nectar, mannose, heeft een hoog suikergehalte, waar de bijen suffig van worden. Onder de bloeiende linden kun je dan ook dikwijls “dronken” bijen vinden. Zelf zal je niet dronken worden van een kop heerlijke lindebloesemthee. De linde heeft echter ook een nadeel: de bladen zijn het gebruikelijke menu voor bladluizen. Die luizen scheiden een plakkerige vloeistof, honingdauw, af. Dat klinkt hemelser dan het in werkelijkheid is. Het goedje druipt op alles wat onder de boom staat. Autobezitters die hun wagen onder een lindeboom parkeren weten er alles van. Hun wagen plakt aan alle kanten. Later in het seizoen zien ook de bomen zelf er met zwarte bladeren dikwijls onverzorgd uit. 

Het hout en de twijgen zijn goed plastisch. Het lindehout werd vroeger veel gebruikt in mandenvlechterijen en de klompenindustrie. Het hout is goed te gebruiken voor houtsnijwerk. De lichte kleur maakt dat er gemakkelijk over verschillende toepassingen is te denken. De bast van lindebomen werd gebruikt voor de touwproductie, voor de productie van matten en vloerbedekking, en later ook voor papier. Oud volksgeloof zegt dat lindebomen de bliksem afleiden. Linden werden vroeger vaak in het midden van een dorp geplant. Met hun grote majestueuze vorm bieden ze ruimte onder de boom om samen te komen. Om er te trouwen, te feesten, om er recht te spreken en simpelweg als ontmoetingsplaats. Bij de koninklijke gebeurtenissen, zoals de inhuldiging van onze koningen, werden er voeger Koningslinden geplant.