Hans Verhoeven

Het was in de zomermaanden van 2020 dat er op de Beeldengalerij Het Depot een boek bezorgd werd met als titel ‘Gestapelde Momenten’. Het was een fraai in eigen beheer uitgegeven boek met gedichten en afbeeldingen van een deel van het oeuvre van de beeldhouwer Hans Verhoeven (1947 - 2022). In de begeleidende brief stond dat hij eindelijk de durf had om met zijn werk naar buiten te treden. Hij zocht het contact met ons, omdat hij het idee had dat zijn werk binnen het concept van de Beeldengalerij Het Depot viel. De vele bezoeken aan Het Depot inspireren hem nog steeds. 

De beelden en gedichten van Hans Verhoeven zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hoewel ze op zichzelf staan, vullen ze elkaar aan. In sommige gevallen completeert het gedicht het beeld maar ook andersom. Het eerst wat opvalt is dat het afgebeelde oeuvre in het boek van Hans Verhoeven maar uit acht beelden bestaat. Het eerste beeld is gemaakt in 2008 en het laatste beeld in 2018. Dat is toch niet de hele waarheid. Hij heeft niet al zijn beelden aan het boek toevertrouwd. Vóór die tijd maakte hij abstracte beelden. Niet dat hij daar niet meer achter staat, maar het figuratieve is zijn handschrift geworden.

Hans Verhoeven is geboren in 1947. Hij was een autodidact op het gebied van beeldhouwen. Hij kwam uit een gezin van zes kinderen, hijzelf en vijf zusjes. Hij had het diploma hts-studierichting chemie op zak en ging werken bij de AKZO. Het was omstreeks 1970 dat zijn eerste abstracte sculpturen het licht zagen. Het zich alleen maar bezighouden met techniek en chemie bevredigde hem toch niet. De menselijke component ontbrak wel niet helemaal, maar kwam onvoldoende aan bod. In 1976 werd hij aangenomen bij de Pompekliniek als beleidsmedewerker en bouwmanager. Hij specialiseerde zich in de inrichting, dat wil zeggen de bouwkundige en organisatorische opzet van de Pompekliniek. 

Hans Verhoeven startte in 1976 zijn studie aan de academie voor sociale wetenschappen. In 1984 ontwierp hij een structuurplan voor de Pompekliniek. Vanaf 1994 was hij verantwoordelijk voor het opzetten en de organisatie van de nieuwbouw van de forensische psychiatrische ambulante kliniek ’Kairos’ van het Pompe instituut. Van 2000 tot 2015 was hij bouwmanager van diverse klinieken van de GGZ in Nijmegen en werktte hij samen met architecten en andere wetenschappers en specialisten. Al met al was hij van 1976 tot 2016 werkzaam bij de Pompe kliniek en de daarmee samenwerkende instituten. Die lange werkrelatie van veertig jaar heeft het karakter en het denken van Hans Verhoeven duidelijk beïnvloed en zijn sporen nagelaten.

Zijn werk als organisatiedeskundige en als bouwmanager is van invloed geweest op zijn werk als beeldhouwer. Dat is treffend terug te zien in het constructieve aspect van zijn beelden. Maar er is een tweede rijkdom aan ervaringen in zijn leven die bepalend is geweest in de keuze van de onderwerpen van zijn sculpturen. Het contact met mensen, in de gezondheidszorg maar heel bijzonder in het contact met patiënten in de Pompe klinieken. Het zijn twee invloedssferen die elkaar bevruchten, verrijken maar tegelijkertijd ook wedijveren om belangrijkheid. 

Het interpreteren van sculpturen, het zoeken naar de betekenis van een beeld, is soms en in het geval van de beelden van Hans Verhoeven dikwijls een hachelijke zaak. Op de vraag of hij bij zijn beelden zou willen aangeven wat zijn bedoeling was geweest tijdens het scheppingsproces, was zijn antwoord gelijkluidend aan de volgende haiku:

Een woord bij het beeld

Steelt het zien van de kijker

Zien...maakt het verhaal

Beeld 2016-2

Abachi hout, hardsteen, goud. 90 cm.

Hans Verhoeven benadruktte bij dit beeld de tegenstelling tussen hoofd en lijf. Mijn kijken veroorzaakt een heel andere associatie. Ik zie een gracieuze, zich van mij verwijderende, vrouwenfiguur. Haar kapsel is een bundel vurige stralen. Haar kleding verfijnd gemodelleerd. Ik zie ook muziek in de sculptuur. Ik zie in het beeld een beeldschone vrouw, zij loopt als in een ballet en tegelijk doet haar hoofdtooi me denken aan de vuurvogel in het ballet van Igor Stravinsky. Is het Wassilissa die ik zie, zoals in het Russische sprookje, of is het Inez de sprookjesprinses van Hans Verhoeven? Het beeld is als het fabeldier Fenix dat telkens opnieuw uit de as herrijst.

Hans Verhoeven had gelijk, laat iedereen maar zelf ontdekken wat hij of zij in zijn beeld ziet.

kijken,

opnieuw kijken,

herkijken,

zien,

zien...

zien...bezield

Publicatie
Brochure

Expositie
2022    Beeldengalerij Het Depot, Wageningen