Kunstenaars

Joost Barbiers

Een wezenlijke ervaring voor Joost Barbiers (1949 - 2015) was zijn eerste 'werkreis', toen hij in 1980 voor het eerst op het eiland Brac verbleef. Brac is gelegen in de Adriatische Zee, tegenover de stad Split in Kroatië. De andere atmosfeer, de omgang met buitenlandse collega's die met dezelfde steensoort - harde kalksteen - aan het werk zijn en vooral het directe contact met het materiaal dat net uit de groeve is gekomen werkt stimulerend: 'Je merkt hoe er met steen geleefd wordt en je hebt het idee dat je een tijd deel uitmaakt van die maatschappij. Beeldhouwkunst was iets positiefs en alles ging over steen'. Zo maakte hij een aantal van deze werkreizen, hij was driemaal in Brac (1980, 1981 en 1983), daartussen in Carrara, en korte tijd later in Portugal, in 1989 in Zimbabwe, en daarna verscheidene malen in Bretagne.

In de tweede helft van de jaren '80 kwam het beeld de Golfbeweging tot stand. Op een dikke grondplaat van zwart graniet staan drie witmarmeren vormen - of zijn het toch figuren? - in een lichte s-curve. De vorm van staande delen is afgeleid van het afval van het laatste echt figuratief te noemen beeld in marmer van zijn hand: bij het hakken met de jop (een zware, brede steenbeitel) kwamen er gewelfde plakken vrij en hij raakte gefascineerd door de 'cadeaugekregen' brokken waar hij mee ging experimenteren.
Het is misschien het meest 'geometrische' ontwerp van Barbiers. De witte, geaderde figuren van Carraramarmer zijn even hoog afgevlakt, zij geven de suggestie van een gelijke vorm maar zij zijn niet identiek, de spanning wordt opgeroepen doordat zij verschillende fasen van het staande element oproepen; zij geven door de afstand van elkaar een indruk van constante, ritmische beweging. De golf laat op iedere plek een eigen tijdsfase zien, dat geeft de dynamiek die tegelijkertijd voor eeuwig is vastgelegd

In diezelfde tijd, in 1985, hakt hij in Portugal zijn Dijen in het harde, witte Portugese marmer, het eerste gebeeldhouwde fragment van zijn hand. De vorm is even eenvoudig als herkenbaar gehouden: twee bovenbenen en de heupen, van onderen recht en van boven schuin afgevlakt. De aanpak is nauwelijks naturalistisch maar omdat het marmer gepolijst is lijkt het dat het oppervlak, als menselijke huid, licht doorschijnend is waardoor het beeld zijn sensuele werking krijgt. Vier jaar later pakt de beeldhouwer, als hij in Zimbabwe verblijft, het thema nogmaals op, maar nu in het plaatselijke donkere serpentstone, een wat zachtere steen dan marmer
De Torso Double en de Dijen vonden een plaats op de tentoonstelling 'De torso in Nederland' die in 1991 in Dordrecht werd gehouden.

Bij Barbiers komt bij het hakken altijd iets van het materiaal naar voren dat hij gebruikt bij de ontwikkeling van zijn idee dat niet in één concept te vangen is. Het is niet verwonderlijk dat hij met deze weloverwogen en veel tijd en fysieke energie vragende benadering van het materiaal zich verzet tegen het conceptuele, dat in een wip gebeurd is. 'Je hebt', zegt Barbiers, 'tenslotte zoveel tijd, je mag best denken, vanuit dat denken evolueert wat je maakt'.
Hij gebruikt graag de metafoor over inzien en begrijpen: op het eerste oog woorden die qua betekenis elkaar dekken, maar waar modelleren met grijpen, begrijpen van doen heeft, moet de steenbeeldhouwer zijn beeld zien in het blok steen dat voor hem staat: inzien, dat heeft met inzicht te maken.

'Je wordt toevallig opgevoed in een bepaald klimaat, je beeldhouwerschap komt ten goede aan hetgeen je uit wilt drukken. Als ik enthousiast ben, stuurt de titel mij naar het beeld toe, maar die komt ook wel vaak achteraf. Ik heb geleerd opties open te houden: je gaat toch heel vaak uit van de formaten die je ziet, een beeld begint bij de zwerfkei; het zit elkaar in de weg met die combinatie van hardsteen en bedachte namen, maar 't is niet zwart-wit. Een ontwikkeling is niet iets waar je begint en dan rechtlijnig ergens naar toe gaat; het is een zekere trouw die je drijft'.

Publicaties

Collectie

Tors, opus 265

Tors, opus 265

2009, graniet op kalksteen, 170 cm

Dijen, opus 86

Dijen, opus 86

1989, Serpent stone, 125 cm

Dijen, opus 44

Dijen, opus 44

1985, portugees marmer, 146 cm

Golfbeweging, opus 65

Golfbeweging, opus 65

1987, marmer op graniet, 90 cm

Torso Doble, opus 89

Torso Doble, opus 89

1989, zwart diabas op grijs graniet, 170 cm

Wijfke mijn toren, opus 266

Wijfke mijn toren, opus 266

2009, Graniet, 175 cm

Mme. M, opus 102

Mme. M, opus 102

1990, marmer op arduin, 85 cm

Zonnewijzer

Zonnewijzer

2014, Graniet, 600 x 354 cm

Ochtend

Ochtend

2013, Lepenhout, 170 cm

Time is on my side

Time is on my side

2010, Graniet, 140 cm

Camera Obscura opus 256

Camera Obscura opus 256

2008, Graniet, 330 cm

CV

Joost Barbiers, 1949

 

Opdrachten en aankopen voor openbare plaatsen

2008    Aankoop zes beelden door Het Depot, Wageningen

2006    Tuinbeeld, particulier, Wezup, Drenthe

2006    Bronbeeld, Samenopwegkerk, Ijsselstein

2005    Watervulkaan, particuliere aankoop, Tasmanië, Australië

2005    Pit, Julianaoord Ziekenhuis, Laren

2004    Zonneboog, Park, Badhoevedorp

2004    Levende steen, St Oedenrode

2003    Pont perdu, Oranjekanaal, Wezuperbrug, Drenthe

2001    Huis voor de zon, park Dubrova, Labin, Kroatië

1999    Pandora, Landgoed Schovenhorst, Putten

1998    Oerbron, Stichting Bronnen, Heilig Landstichting

1997-1998    Diverse particuliere opdrachten voor waterbeelden

1997    Aankoop Zonnetafel II, Valthe, Drenthe

1995    Zonneboot, Zegge, Brabant

1994    Energiebron, gymnasium, Gartz am Oder (Duitsland)

1993    Zonnetafel 1, Amersfoort

1990    Entree, Wicklow Mountains, Ierland

1987-1988    Vier Bruggehoofden, Burgemeester Vening Meineszlaan, Amsterdam

1984    Kariatidenzuil, De Venser, Amsterdam

1982    Isolement, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam

1980    Ontmoeting, eiland Brac, Kroatië

1979    Zeeman, Kadijksplein, Amsterdam

 

Solotentoonstellingen 

2009    Het Depot, Wageningen

2005    Beeldentuin en Galerie de Ploegh, Soest

2002    De Verbeelding, Baarle Nassau

2002    Amsteltuin, Amstelveen

1998    De Verbeelding, Baarle Nassau

1998    Amsteltuin, Amstelveen

1999    De Beerenburght, Eck en Wiel

1994    De Beerenburght, Eck en Wiel

1992    De Beerenburght, Eck en Wiel

 

Groepstentoonstellingen

2008    Galerie Phidias, Apeldoorn

2008    Beeldentuin Wester Amstel, Amstelveen

2007-heden    Dom Arte, Rucphen, Brabant

2006    Verbeelding aan Zee, Bergen aan Zee

2006    De Hullu, beeldentuin in Gees, Drenthe

2004    Beelden in park van Badhoevedorp

2004    Interart Heeswijk, Brabant

2003    Interart Heeswijk, Brabant

2003    Landgoed Ackermare, Beverwijk

2003    Le Besset, Ardèche, Frankrijk

2002    Le Besset, Ardèche, Frankrijk

2000    Demedici Schovenhorst, Putten

1998    Demedici Schovenhorst, Putten

1996    Stadsbeelden Emmen 10e editie, Drenthe

1995-2003    De Amsteltuin, Amstelveen

1994-2005    Galerie de Verbeelding, Baarle-Nassau, Brabant

1994    Water opBouvigne, Breda, Brabant

1993    Met de Nederlandse Kring van Beeldhouwers in de tuin van kasteel Groeneveld, Baarn

1992-2008    De Ploegh, verscheidene exposities in museum Fleithe, De Zonnehof, Amsterdam

1991    De torso in Nederland, Dordrechts Museum, Dordrecht

1990-2002    Beeldentuin de Beerenburght, Eck en Wiel

1989    Monumentaal Graniet in de Oude Kerk, Amsterdam, met Rob Schreefel en Ton Kalle

1988    Samen met twee schilders in Arhus en Kopenhagen

1987    Brugbeelden met Ton Kalle en Rob Schreefel, Osdorp, Amsterdam

1987    De Oudheid op het spoor, Provinciaal Overijssels Museum, Zwolle

1985    Tentoonstelling Ierse Venen, Arti, Amsterdam

 

Werkreizen en symposia

2006    Beeldhouwerssymposium in Comblain au Pont, België

2003    Pont Perdu, gehakt in centrum van Coevorden

2003-2005    Werkreizen naar Bretagne, Frankrijk

2001    Meditairanski Kiparski Symposij, Labin, Kroatië

1998    Werkreizen naar Bretagne, Frankrijk

1997    Werkreizen naar Bretagne, Frankrijk

1995    Findlingsymposia, Altkünkendorf, Duitsland

1994    Werkreis naar Normandië, Frankrijk

1993    Findlingsymposia, Altkünkendorf, Duitsland

1992    Findlingsymposia, Altkünkendorf, Duitsland

1990    Boglandsymposium, Wicklow Mountains, Ierland

1989    Werkreis naar Tengenenge, Zimbabwe

1985-1986    Werkreizen naar Pero-Pinheiro, Portugal

1983    Werkreizen naar eiland Brac, Kroatië

1982    Werkreis naar Pietrasanta, Italië

1980-1981    Werkreizen naar eiland Brac, Kroatië

 

Publicaties

2009    Joost Barbiers, brochure ter gelegenheid van solotentoonsteling, uitgave stichting Het Depot

1999    Steentaal, boek met verhalen, gedichten en foto's van werk van Barbiers, grafische vormgeving Mart Rozenbeek

1993    Boekje n.a.v. de expositie in de tuin van IBM, Amsterdam

1989    Boekje gemaakt door Mart Rozenbeek bij tentoonstelling in de Oude Kerk, Amsterdam